استفاده رایج ازعمل سزارین: کیس خشونت علیه زنان در ایران
مقدمه:
سزارین یک جراحی نسبتا بزرگ است که پزشکان در صورت وجود وضعيت غیر طبیعی و به منظور کاهش خطر برای مادر یا نوزادش در حین تولد به آن مبادرت می کنند.
هرگونه مداخله در زایمان طبیعی از جمله از طریق سزارین که به طور عادی باید محدود به کیسهای معدود و ویژه باشد، از سوی برخی سازمانها و کارشناسان حقوق زنان یک اقدام خشونت آمیز علیه زنان و نوزادشان محسوب می شود.
بر اساس ماده ۳۹ – ب، کنوانسیون شورای اروپا برای جلوگیری و مبارزه با خشونت علیه زنان و خشونت خانگی، طرفهای امضاکننده این کنوانسیون موظف هستند با وضع قوانین و اتخاذ اقدامات ضروری، انجام عمل جراحی بدون رضایت آگاهانه و درک پیشاپیش این روش از سوی زن به منظور یا با تاثیر پایان دادن به توان زایمان طبیعی را جرم محسوب کنند.
به طور کلی ۹۰ درصد زایمانها در سطح جهان به شیوه طبیعی و ۱۰ درصد به شکل سزارین انجام می شود. سازمان بهداشت جهانی WHO ، در سال ۱۹۸۵ اعلام کرد کشورهایی که از کمترین میزان مرگ و میر در حین تولد برخوردارند، همزمان میزان سزارین زیر ۱۰ درصد را دارند.
اما تحقیقات نشان می دهد که آمار استفاده از عمل سزارین در ایران نجومی است و مرگ و میر نوزادان در ایران معادل ۶ در ۱۰۰۰ تولد زنده (یعنی بین ۹ تا ۱۰ برابر) کشورهای پیشرفته است.
آمار سزارین در ایران
ایران رتبه نخست را در آمار عمل سزارین در جهان دارد. در حالی که سازمان بهداشت جهانی، استاندارد عمل سزارین را ۱۰ تا ۱۵ درصد آمار کل زایمان ها اعلام کرده است، رسانه های حکومتی در ایران واقعیت های دردناکی را منتشر کرده اند.
«بررسیها در ایران تحت حاکمیت آخوندها، حاکی از آن است که از سال ۱۳۶۰ تاکنون در یک مرکز دولتی، سزارین از ۱۴ درصد به ۷۸ درصد رسیده است، این در حالی است که در بیمارستانهای خصوصی تقریبا ۱۰۰ درصد زایمانها سزارین است.» (سایت حکومتی باشگاه خبرنگاران جوان – ۲۳ مهر ۱۳۹۴)
شهلا میرگلوبیات، عضو کمیسیون بهداشت مجلس آخوندی فاش ساخت: «درسال ۹۴ آمار سزارین به ۴۵ درصد رسیده. این در حالی است که در کشورهای اروپایی و حتی در حال توسعه این آمار ۱۵درصد است.»(خبرگزاری حکومتی تسنیم روز ۳دی۱۳۹۴)
محمدعلی همتی، معاون درمان سازمان تامین اجتماعی نیز آماری نزدیک به همین رقم را مورد تإیید قرار داد و گفت: «در شش ماهه اول سال جاری، در ۶۰ بیمارستان، تعداد ۱۰۸ هزار و ۵۵۰ زایمان انجام شده است که ۴۳ درصد آنها به صورت سزارین بوده است.» (خبرگزاری حکومتی فارس ۸ آذر۱۳۹۴ )
رضا پایدار معاون دانشگاه علوم پزشکی به نوبه خود اعلام کرد که زایمان طبیعی در ایران ۵۰ تا ۶۰ درصد کاهش یافته است. (خبرگزاری حکومتی ایرنا – ۱۰دی ۱۳۹۴)
وضعیت در شهرستانها هم بر همین منوال است. محمدرضا عبادیان معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی همدان اعلام کرد: «در سالهای گذشته ۵۰ درصد از زایمانها به صورت سزارین انجام میشد.» (خبرگزاری حکومتی فارس – ۳۰ آبان ۱۳۹۴ )
فریبا امین زاده، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان نیز میگوید: «سال گذشته در مرکز آموزشی درمانی نیک نفس رفسنجان بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ زایمان انجام شد که از این تعداد ۴۷ درصد به روش سزارین و ۵۳ درصد به روش طبیعی بود.» (خبرگزاری حکومتی ایسنا- ۱۹ آبان ۱۳۹۴)
این اظهارات هرچند محدود و ناقص اما نشانه مشتی از خروار و حاکی از تبدیل سزارین در ایران به یک شیوة رایج می باشد.
چرا آمار سزارین در ایران بالا است
در ایران تحت حاکمیت آخوندها که جان و سلامت انسانها و بطور خاص زنان جایی در سیاستگذاری های دولت ندارد، تولد کودکان نیز به فرصتی برای آزار رساندن به زنان از یک سو و سودجویی مقامات رژیم از سوی دیگر تبدیل شده است.
رشد نجومی عمل سزارین در ایران علت های مختلفی دارد که البته ریشه تمامی آنها در فساد ارگانهای ذیربط حکومتی است که حیات خود را مدیون غارت و چپاول عامه مردم هستند.
بعضی متخصصین وابسته به حکومت علت رواج سزارین را به ترس مادران از درد زایمان ربط می دهند که خود نوعی اعتراف ضمنی به كمبود امكانات، نارسایی بيمه و روش نادرست زايمان طبيعي در ایران تحت حاکمیت ملاها است.
سایت حکومتی پزشک می نویسد: «مهم ترین علت روی آوردن زنان باردار به سزارین، عدم استفاده از روش های بی درد زایمان و همچنین برخورد بد با زنان باردار است. متاسفانه در بیمارستان با مادران باردار رابطه خوبی برقرار نمی شود و زنان باردار ممکن است ساعتها درد را تحمل کنند. در حالی که مادر طی عمل سزارین بیهوش است و دردی حس نمی کند.»
«بهترین و متداول ترین روش برای زایمان بدون درد استفاده از روشهای بیحسی موضعی یا اپیدورال است . … قاعدتا بیمه باید هزینه اپیدورال را بپردازد، اما متاسفانه در ایران بیمههای انگشت شماری این هزینه را متقبل میشوند لذا بسیاری از کسانی که میخواهند زایمان طبیعی داشته باشند قادر به پرداخت هزینه اپیدورال نیستند.»
(سایت حکومتی دلگرم – ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۲)
دبیر هیئت ممتحنه برد بیهوشی، سید سجاد رضوی، به زاویه دیگری از نارسایی سیستم درمانی در ایران اشاره کرد و گفت: «زایمان بدون درد متکی به دانش و مهارت متخصصان بیهوشی است. در این زمینه ضعف وجود دارد و عمده مشکل ما در این حوزه نبود تجهیزات و فناوریهای نوین است.» (سایت وزارت بهداشت ایران سلامت نیوز – ۱۰ شهریور ۱۳۹۴)
آرامش مادر به میزان زیادی به آرامش ماماها و کادر درمانی مشروط است. متاسفانه در ایران تحت حاکمیت آخوندها، ماماها هم مانند بسیاری دیگر از اقشار جامعه، بخاطر محروم بودن از حقوق اولیه خودشان و انبوه مشکلات شغلی و معیشتی، آرامش و ظرفیت کافی برای رسیدگی و رفتار صحیح با مادران را ندارند. در بیمارستانهای ایران آنها در قبال مراقبت همزمان از ۷ یا ۸ مادر باردار و ۲ یا ۳ زایمان، تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد تعرفه زایمان را از بیمه دریافت می کنند.
ناهید خداکرمی، رئیس انجمن علمی مامایی ایران اظهارداشت: »در طرح تحول سلامت تعرفه زایمان برای ماما و پزشک یکسان دیده شده است اما در زمان پرداخت دستمزدها، تعرفه ماماها بسیار ناچیز میشود.»
وی همچنین در رابطه با عدم تناسب فارغ التحصیلان بیکار با نیاز زایشگاهها به ماماها، گفت: «درخوشبینانهترین حالت ۱۰ تا ۱۵ هزار مامای بیکار داریم این در حالی است که زایشگاههای ما حدود ۹ هزار ماما کمبود دارند.» (سایت وزارت بهداشت ایران سلامت نیوز – ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴)
علیرضا زالی رییس سازمان نظام پزشکی رژیم گفت: »جامعه مامایی با وجود تمام شایستگیها جزو گروههایی است که بیشترین میزان عدم اشتغال را داشته و مطالبات فراوانی دارند.» (سایت وزارت بهداشت ایران سلامت نیوز – ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۴)
اما حرف اصلی را وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سیدحسن هاشمی بیان می کند: «متاسفانه در حال حاضر در بیمارستانهای تهران چیزی به عنوان اتاق زایمان باقی نمانده است. یکی از منابع درآمدهای بسیار بالای بیمارستانها از بخش زایمان است و اگر فضای خود را به تختهای سزارین اختصاص دهند، درآمد بالایی خواهند داشت بنابراین اتاقهای زایمان را به اتاقهای سزارین تبدیل میکنند.» (سایت وزارت بهداشت ایران سلامت نیوز – ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۴)
«هزینه زایمان طبیعی در بیمارستان های دولتی برای فرد غیربیمه از ۲۵ هزار تومان به بالا و هزینه زایمان به شیوه سزارین ۹۰ تا ۱۲۰ هزار تومان است. در بیمارستان های خصوصی تفاوت هزینه ها چشمگیرتر است. به گونه ای كه هزینه زایمان سزارین در تعدادی از بیمارستان های خصوصی تهران به بیش از یک میلیون تومان نیز می رسد كه شامل هزینه بیمارستان، دستمزد جراح و كمك جراح و مبلغی است كه بیمارستان برای حق جراحی دریافت می كند.» (سایت حکومتی میگنا – ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۱)
به این ترتیب به روشنی می توان دریافت که علاوه بر نارسایی های سیستماتیک ناشی از بی کفایتی دولت که امکانات مناسب برای زایمان طبیعی را فراهم نمی کند و توان استخدام تعداد کافی کادرهای تحصیلکرده ماما برای رسیدگی به مادران در حال وضع حمل را ندارد، دلیل اصلی این است که بیمارستانهای دولتی و خصوصی برای چپاول هرچه بیشتر به طور سیستماتیک به جای امکانات زایمان طبیعی، امکانات سزارین را فراهم می کنند. امری که از سوی رژیم حاکم مورد تأیید قرار گرفته و یا حداقل با آن برخوردی نمی شود. نگاهی به فاکت زیر حقیقت را به خوبی روشن می سازد:
در بیمارستانی در شهرستان سلماس از توابع استان آذربایجان غربی، یک زن باردار که به تشخیص دکتر باید با عمل جراحی فرزند خود را به دنیا می آورد به خاطر نداشتن هزینه های سزارین مجبور به زایمان طبیعی شده و جان خود را از دست داد.
(سایت وزارت بهداشت ایران سلامت نیوز – ۱۱ شهریور ۱۳۹۴)