افزايش خودكشي در ميان زنان ايراني

آمارهایی که از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان های بهداشتی کشورها منتشر می‌شود، نگرانی جهانی از میزان خودکشی جوانان را افزایش داده است. (سايت پزشكان بدون مرز ـ 21 ارديبهشت1387)

گسترش روزافزون خودکشی در سال‌های اخیر باعث شد تا سازمان جهانی بهداشت،  روز ۱۰ سپتامبر را به عنوان «روز جهانی پیشگیری از خودکشي» معرفی کند و در این روز برای برخی کشورها برنامه‌های خاصی در نظر بگیرد. (سايت پزشكان بدون مرز ـ 21 ارديبهشت1387)

ولي در ایران تحت حاكميت آخوندها، سال‌ها طول کشید تا مقامات دولتي در قبال آسیب‌های اجتماعی از «انکار» دست بکشند. اما موضع «انکار» به اعلام نکردن آمار خودکشی بدل شده است. (سايت انتخاب ـ 13 ارديبهشت 1391) البته با استناد به آمار منتشر شده از سوي سازمان جهاني بهداشت ميتوان گفت كه زنان قربانيان اصلي اين نوع مرگ در جهان هستند. و ايران، بعد از چين و هندوستان، سومين كشور جهان است كه در آن آمار خودكشي موفق زنان افزايش يافته است. اين آمار ها در سالهاي اخير نشان ميدهد كه خودكشي بين نوجوانان و جوانان و زنان رشد بيشتري داشته است. (سايت پزشكان بدون مرز ـ 21 ارديبهشت1387)

اگرچه آمار دقيقي از خودكشي زنان و مردان در ايران منتشر نميشود ولي، در سال 91 يكي از مقامات حكومتي ايران آمار خودكشي را اينگونه گفت كه 3640شهروند ايراني بطور خودخواسته به زندگي خود پايان دادهاند. (منبع: سايت راديو زمانه 06 آبان1392)

محمود خدادوست رئيس مركز تحقيقات سازمان پزشكي قانوني كشور اعلام كرد كه در سال1391 استانهاي تهران با 409 مورد، كرمانشاه با 271مورد و گيلان با 231مورد خودكشي منجر به فوت داشته است. البته در ساير شهرهايي مانند استان خراسان جنوبي نيز 18مورد، كهكيلويه و بويراحمد با 24مورد و خراسان شمالي با 25مورد خودكشي منجر به فوت نيز در رديفهاي بعدي قرار گرفتهاند. وي مقام ايران در مورد خودكشي را سومين كشور جهان اعلام كرد كه در آن آمار خودكشي زنان در حال افزايش است. كه در ميان آنان زنان باردار نيز ديده ميشود. (منبع: روزآنلاين13920628)

در سالهای اخير آمار خودکشی در قشر خاصی از جوانان يعنی دانشجويان هم رشد قابل توجهی داشته است. يکی از اين بحران‌ها که بيشتر در محيط خوابگاه‌ها و برای دانش‌جويانی که دور از محيط خانواده هستند اتفاق می‌افتد خودکشی است.

معاون آموزش و پرورش شهر تهران چندی پيش از وقوع ٢٨٣ مورد خودکشی در سال بين دانش‌آموزان مدارس شهر تهران خبر داده بود.

نمونههايي از خبر خودكشي زنان در رسانههاي حكومتي بشرح زير است:

روز دوشنبه 17 ارديبهشت ماه سال جاري (1394) دختر دانشجويي در پاركينگ دانشگاه شيراز در اعتراض به وضعيت بيكاري و فقر و شرايط معيشتي، خود را به آتش كشيد و خودسوزي كرد. (منبع: روزنامه حكومتي13940220) عكس زير

بهگزارش سايت جام نیوز، زن جوانی در 14 ارديبهشت سال جاري، خودش را از بالای پل استقلال مشهد به پایین پرت کرد. (منبع: جام نيوز13940214)

روز سوم ارديبهشت سال جاري (1394) يك زن 48ساله بصورت ناگهاني خود را از طبقه چهارم برج ميلاد به پايين پرتاب كرده و جان سپرد. (منبع: خبرگزاري ايسنا ـ پنجشنبه 03 ارديبهشت 1394 – 14:47)

روز 19 ارديبهشت سال جاري، يك زن 32ساله تنكابني به قصد خودكشي خود را از پل دوم جانبازان اين شهر به داخل رودخانه پرتاب كرد (منبع: سايت ايران نيوز ـ شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۴

روز8 آذر1393 نيز يك مادر محروم در بندرعباس با پرتاب خود از يك بلندي اقدام به خودكشي كرد. (منبع : كميسيون زنان ncri)

روز سه شنبه 11 آذرماه1393 يك مادر (تهمينه كوكبنژاد) و دختر16سالهاش با حلقآويز كردن خودشان در منطقه زيباشهر شهرستان خوي واقع در كمربندي اين شهر به زندگي خويش پايان دادند. (منبع : كميسيون زنان NCRI Women’s Committee )

در2 آبان 1392 شقايق محمدي، دانشآموز 15ساله كلاس اول دبيرستان در سنندج با اقدام به خودكشي به زندگي خود پايان داد. (منبع: سايت راديو زمانه ـ ۰۶ آبان ۱۳۹۲)

در 23مهر1392 زن 18سالهاي بنام «سحركريمي» از اهالي شهرك «كاني دينار» در مريوان دست به خودسوزي زد. علت خودسوزي وي ازدواج اجباري و خشونت خانوادگي ذكر شده است. (منبع: سايت راديو زمانه ـ ۰۶ آبان ۱۳۹۲)

روز 19مهر1392 يك زن 27ساله بنام «ساريا مرداي» اهل روستاي «باباريز» از توابع سنندج بدليل فقر و تنگدستي اقدام به خودكشي كرده و فوت كرد. اين زن چندبار اقدام بخودكشي كرده بود كه ناموفق بود. (منبع: سايت راديو زمانه ـ ۰۶ آبان ۱۳۹۲)

با شنيدن و ديدن اين صحنهها براي هر انساني اين سوال پيش ميآيد:

سوال : چه شرايطي در جامعه ايران مهيا شده كه استعداد خودكشي بخصوص در ميان جوانان و زنان را افزايش داده است؟

براي رسيدن به جواب كمي با هم بخوانيم.

امیل دورکیم (Emile durkhiem) جامعه شناس سرشناس فرانسوی در سال 1897 کتابی در زمینه جامعه شناسی خودکشی تحت عنوان « خودکشی» برای اولین بار بر زمینه های اجتماعی که سبب می گردد تا انسان مبادرت به گرفتن جان خودکند ، پرداخت.

اميل دوركيم عوامل خودكشي را از عوامل فردي و روانشناختي، به جايگاه تبيينهاي اجتماعي كشاند. بر اساس تحقیق معروف این جامعه‌شناس بود که مشخص شد در شرایط بحران‌های اجتماعی که هنجار‌ها مخدوش و دگرگون می‌شوند نیز افراد در معرض افکار متمایل به خودکشی – که در واقع نوعی خشونت معطوف به خود است – قرار می‌گیرند. (منبع: خبرگزاري ايلنا ـ 13930619)

در يك پژوهش جامعه شناسانه در دانشگاه آزاد شيراز نيز، علت اصلي خودكشي و خودسوزي زنان متأثر از نظام پدرسالار و يا فرودستي جنسيتي (دست دوم تلقي شدن زنان)، به از هم گسستگي فرهنگي در جامعه اشاره كرده و گفته شده كه : «در جامعهاي كه به آنومي دچار ميشود، افراد به نابودي حيات خود دست ميزنند. اما چرا در كشور ما، خودكشي وخودسوزي بعنوان راه حل در بين زنان ما اتفاق ميافتد؟

آيا آنها روش ديگري بلد نيستند يا اينكه از اين راه دردناك تلاش ميكنند كه اعتراض خود را به گوش جامعه برسانند؟؟

آنها عوامل مؤثر در خودكشي و خودسوزي زنان را ازدواج اجباري يا پيش از موعد، فقر، تجاوزات جنسي و عدم آگاهي يا پايين بودن سطح آگاهي زنان اعلام كردهاند. و هيچ اشارهاي به عوامل اصلي حكومتي از جمله حاكميت زنستيز ولايت نكردهاند.

زهرا حضرتي استاد جامعهشناسي در رابطه با خودكشي زنان گفت: یکی دیگر از دلایل وقوع این پدیده تغییرات اجتماعی بسیار سریع است که در آن، جامعه با پس‌افتادگی مواجه می‌شود. وي اين سوال را مطرح كرده كه آیا تفکرات ما هم دچار تغییر شده یا اینکه هنوز تفکرات چند قرن پیش را با خود یدک می‌کشیم؟»وي افزود: خودكشي زنان ايراني در خاورميانه رتبه اول را دارد. و همچنین آمارهای سال 92 نسبت به سال 91 نشان می‌دهد که میزان خودکشی 11 درصد افزایش داشته است.» (منبع: سايت سلامت نيوز ـ 13940306)

يك استاد دانشگاه و عضو انجمن جامعه شناسان رژيم ايران نيز گفت: «بنا به دلایل زیاد در نظام مردسالاری زندگی می‌کنیم که آمار خودکشی هم در آن منتشر نمی‌شود و حتی رسانه‌های ملی به درستی به آن نمی‌پردازند. (منبع: سايت سلامت نيوز ـ 13940306)

سازمان جهاني بهداشت يکي از عوامل خودکشي را دوگانگي ارزشها در نتيجه صنعتي شدن جوامع ذکر مي کند اين قضيه چه ميزان در کشور ما صدق مي کند؟

ملکوتی رئيس انجمن پيشگيري از خودكشي در ايران، در مورد دلایل خودکشی و آمار موجود در زمینه خودکشی در کشور گفت: «میزان خودکشی در ایران ۶ نفر در صدهزار نفر است. البته در مناطق غربی کشور، به طور مشخص استانهای ایلام، همدان، لرستان و برخی شهر‌ها مانند سرپل ذهاب نرخی حتی بالا‌تر از اروپا وجود دارد. در خرم آباد، کوهدشت، نهاوند، کرج و ساوجبلاغ، نرخ خودکشی در برخي موارد به ۱۱ در صد هزار نفر و ۱۵ در صد هزار نفر می‌رسد و حتی در سالهای قبل این مقدار ۳۰ در صد هزار نفر بوده است که آمار خطرناکی است. (منبع: خبرگزاري ايلنا ـ 13930619)

يك عضو انجمن زنان مريوان در مصاحبهاي اظهار داشت كه بر اساس تحقیقات میدانی این انجمن مدافع حقوق زنان، روزانه در مریوان و روستاهای اطراف آن دست کم یک زن به شیوه های مختلف دست به خودکشی می زند. به گزارش سايت كردپا در شهريور92 در مناطق كردنشين ايران 74شهروند كرد با خودكشي به زندگي خود پايان دادند كه از اين تعداد 43نفر از آنان زن بودند. وي افزود: انجمن ما از طريق تماسهاي تلفني شهروندان و گزارش كاركنان بيمارستانها اطلاعاتي در مورد اقدام به خودكشي زنان را بدست ميآورد. چرا كه دولت حاكم بر ايران از ارائه آمار واقعي خودكشي زنان در اين مناطق خودداري ميكند. و آمار را در طبقه بندي محرمانه قرار دادهاند و در مراجعات ما گفته شده كه بدلايل امنيتي نميتوانيم آمارها را در اختيارتان قرار دهيم. (منبع: روزآنلاين13920628)

گزارش تحقيقي در دانشگاه علوم پزشكي گيلان نشان ميدهد كه 60درصد اقدام به خودكشيها بين دختران 15 تا 19ساله انجام ميشود. (خبرگزاري ايسنا ـ خرداد94) دکتر “مینا ارشاد” ، روانشناس نیز معتقد است: مادامی که دختران 10 تا 15 سال به دلیل فقر فرهنگی و معیشتی به ازدواج مردان بالای 50 سال یا افراد دارای 2 یا 3 همسر درآیند وضعیت بهتر از این نخواهد بود.

تحقيق محسن جان قرباني يك استاد دانشگاه اصفهان در مورد خودسوزي زنان در ايلام نشان ميدهد كه آمار خودكشي سالانه در استان ايلام 430نفر ميباشد كه بيكاري 26درصدي، افسردگي و فقر شديد از دلايل آن بوده است. استان ايلام 580هزار جمعيت دارد.

سازمان مديريت و برنامه ريزي رژيم در سال1382 خودكشي 2486زن و 1481مرد را تأييد كرده و آمار وزارت بهداشت نيز از انجام حداقل 13خودكشي در روز با ميانگين سني 29سال را خبر ميدهد.

شهین محمدی، عضو انجمن زنان مریوان، می‌گوید: « به نظر من فقر، تبعیض جنسیتی، سنت و مشکلات اجتماعی و سیاسی مسبب بروز و افزایش پدیده خودکشی در بین زنان کردستان هستند، اما آنچه بیشتر به این امر دامن می‌زند تبعیض جنسیتی وقوانین مردسالارانه است.»(منبع: سايت راديو زمانه ـ ۰۶ آبان ۱۳۹۲)

نتيجه گيري:

در كشور ايران كه زن ستيزي پايه اي ترين خصيصه رژيم حاكم و قانون اساسي ملاها واضع تبعيض سياه بر عليه زنان است، و زنان شهروندان دست دوم تلقي شده و از تصدي پست هاي سياسي و قضايي متعدد از جمله رياست جمهوري و قضاوت منع شده اند، در كشوري كه عليرغم اينكه 67 درصد دانشجويان مدارج عالي كشور را زنان تشكيل ميدهند ولي زنان از تحصيل در 77 رشته تحصيلي و اشتغال در بيش از 70 رشته شغلي محروم هستند، در ايران امروز كه با حاكميت سياه ملايان دختران ايراني توسط باندهاي رژيم بعنوان كالا در بازارهاي حاشيه خليج فارس به فروش ميرسند و در كشوري كه تنها در يكساله 1393 آمار ثبت شده ازدواج دختربچه هاي 9 تا 10 ساله تنها در يك استان به بيش از 40000 نفر ميرسد، و در جايي كه قانون ملاها ازدواج پدرخوانده با دختربچه تحت سرپرستي او را قانوني كرده و ….

اين ميزان خودكشي زنان عليرغم درصد بالاي آن چيز تعجب برانگيزي نيست، بلكه تعجب انگيز و خارق العاده ميزان پايداري زنان ايران در مقابل رژيم آخوندهاي حاكم است، چرا كه زنان ايران تنها به روي سياه سكه كه حاكميت اين رژيم و قوانين زن ستيزانه و ابزار سركوبي آن از جمله اسيدپاشي بر چهره آنها و اعدام آنان براي دفاع از شرافتشان (مثل ريحانه) نگاه نمي كنند بلكه چشم زنان ايران به روي ديگر سكه كه همانا مقاومت شگرف زنان ايران است دوخته شده كه در الگوهايي چون فريناز دلاور و زنان شجاع ديگري كاراكتريزه ميشود كه رنج زندان و شكنجه را براي دفاع از شرافت زن ايراني و ايجاد جامعه اي آزاد و دمكراتيك، متحمل شده اند.

و اين چنين است كه نقش رهبري كننده زنان ايراني در جنبش عليه اين رژيم بينادگراي مذهبي و قوانين زن ستيزانه آن، منبع انرژي و اميد آنها به زندگي و آينده پويا و تابناك براي زن ايران است.