نگاهی به ماده ۱۱ طرح شورا درباره حقوق زنان:برابری در شهادت، ولایت، ارث و ممنوعیت چند همسری
ماده ۱۱ طرح آزادی ها و حقوق زنان در ایران آزاد فردا، از مصوبات شورای ملی مقاومت، به رفع کلی تبعیض جنسیتی و نابرابریهای حقوقی در زمینه شهادت، ولایت، حضانت و ارث و ممنوعیت چندهمسری پرداخته است. نابرابری در هر یک از این موارد، زندگی بسیاری از زنان ایرانی را نابود می کند. کافی است نگاهی اجتمالی به قوانین حکومت مذهبی حاکم بندازیم تا ببینیم زنان ایرانی طی بیش از ۴دهه چه تحقیرها و نابرابری ها تحمل کرده اند.
ارزش شهادت زن، صفر یا نصف مرد
در قانون مجازات آخوندها ارزش شهادت زن، یا اساسا بی ارزش و یا نصف مرد به ثبت رسیده است. مواد ۱۱۹، ۱۲۸، ۱۳۷، ۱۷۰، ۱۸۹، ۲۷۹ انواع جرایم که صرف نظر از موضوع جرم که خود جای بحث دارد، فقط با شهادت مردان به اثبات می رسد.
فقط در مورد اتهام زنا و قتل شبهه عمد در مواد ۷۵، ۷۶ و ۲۳۷ ، شهادت زن «به انضمام شهادت مرد می تواند در اثبات جرم مؤثر باشد» یعنی ۲ شاهد زن ما به ازاء یک شاهد مرد، به انضمام شاهد یا شاهدین مرد دیگر.
ولایت فرزند بر عهده پدر و جد پدری
بر اساس ماده ۱۱۸۰ قانون مدنی ملایان، ولایت قهری طفل به عهده پدر و جد پدری او است .
مادر حق ولایت قهری بر کودک ندارد، حتی اگر حضانت کودک به او داده شده باشد. یعنی اختیار انجام امور مالی مانند افتتاح حساب بانکی، خرید و فروش، تعیین تکلیف در خصوص قصاص در صورت قتل کودک، اجازه انجام عمل جراحی و اجازه خارج کردن کودک از کشور را ندرد.
این قانون در ایرانی است که خود رکورد دار اعدام و بالاترین سرکوب سیاسی است و تنها در سال ۲۰۲۳اعدام جنایتکاران ۸۶۴ زندانی را به ثبت رسانده و فقط با همین ابزار، صدها کودک را بی پدر کرد. سرکوب در خیابان ها، مرگ و میر در تصادفات، فجایع طبیعی و … فعلا در حوصله مقاله ما نیست.
حضانت طفل فقط تا ۷ سالگی به عهده مادر است
در ایران معنی حضانت با ولایت متفاوت است. و از آنجا که بچه داری بر خلاف ریاست خانواده، از خصایص مادر است، قانون مردسالار ۷ سال برای مادران فرصت قائل شده است تا کارهای پر زحمت کودک خردسال را انجام دهد. اصل بیست و یکم قانون اساسی آخوندها می گوید: «اعطای قیمومت فرزندان به مادران شایسته در جهت غبطه آنها در صورت نبودن ولی شرعی.»
۱۱۶۹ قانون مدنی نیز ذکر می کند که اگر زن و شوهر از یکدیگر جدا شوند، مادر تنها تا هفت سالگی در حضانت اطفال خود اولویت دارد و پس از آن اولویت با پدر است و جنسیت فرزند برای اجرای این حکم ملاک نیست.
البته قضاییه آخوندی کوتاهی نکرده و در ماده ۱۱۷۰ این قانون ذکر کرده است که «اگر مادر با مرد دیگری، ازدواج کند و زندگی تشکیل دهد، دیگر نمی تواند حضانت فرزندش را برعهده بگیرد حتی اگر کودک زیر ۷سال داشته باشد».
ارث زن از همسر، یک چهارم دارایی ها، و از پدر، نصف ارث پسر
در قوانین آخوندی، سهم الارث زن از شوهر بر این اساس تعیین می شود که مرد هنگام فوت چند فرزند از این زن داشته باشد.
بر اساس فقه آخوندی و بر اساس ماده ۹۱۳ و ۹۴۶ قانون مدنی این رژیم، سهم الارث زناز شوهر متوفی در صورتی که مرد فرزند داشته باشد، یک هشتم است.
تبعیض در سهم الارث دختر و پسر از پدر نیز در ماده ۹۰۷ قانون مدنی رژیم نهادینه شده است. «در صورتی که وارثمتوفی ، هم دختر و هم پسرباشند ، پسران ، دو برابر دختران ارثمی برند.»
این قوانین در واقع مهر کننده ریاست مرد بر خانواده هستند و حتی اگر زن و دختری بخواهد مستقل باشد نهایتاً ناگزیر می شود در برابر موانع قانونی سر خم کند.
تعدد زوجات برای مرد قانونی است
به موجب مادهی ۹۴۲ قانون مدنی آخوندها، مرد میتواند همسران متعدد اختیار کند. در این ماده که در مورد ارث مرد متوفي صحبت می کند آمده است: «در صورت تعدد زوجات ربع یا ثمن ترکه که تعلق به زوجه دارد بین همه ي آنان بالسویه تقسیم می شود.»
ماده ۱۰۴۸ این قانون نیز تایید دیگری بر قانونی بودن تعدد زوجات برای مرد است که می گوید: “جمع بین دو خواهر ممنوع است اگر چه به عقد منقطع باشد.”
مفهوم بی پرده این ماده این است که ازدواج با دو زن که نسبت خواهری نداشته باشند آزاد است. همینطور ماده ۱۰۴۹ که مقرر میدارد “هیچکس نمیتواند دختر برادر زن یا دختر خواهرزن خود را بگیرد، مگر با اجازه زن خود. یعنی در سایر موارد تعدد زوجات منع قانونی نداشته و نیازی هم به اجازه زن اول نیست.
اینگونه است حکومت آخوندی هرچه از ستم و بهره کشی علیه زن ایرانی در چنته داشته بکار برده تا زنان شجاع ایران را به حاشیه ببرد اما همین امر زنان سرکش ایران را به اولین دشمنان این رژیم مبدل کرده است. آنان به چیزی کم تر از سرنگونی نظام ولایت فقیه با تمام وابستگان و هم پیمانانش رضایت نخواهند داد. و اینجاست که شعار «زن مقاومت آزادی» که اکنون به یکی ترین اصلی ترین شعارهای مردمی در ایران بدل شده، معنای حقیقی خود را باز می یابد. جایی که زنان ایرانی همان گونه که طی نسل های پی در پی به اثبات رسانده اند، برای کسب آزادی و برابری، همه چیز خود را فدا می کنند.