فاطمه اسماء اسماعیل زاده دکتر روانشناس اهل بیرجند که در دیماه ۹۸، به دادسرا احضارشده بود، به دلیل ناتوانی در تأمین قرار وثیقه بازداشت و به زندان بیرجند منتقل شد.
دکتر اسماعیل زاده در تاریخ اول دی ۹۸، طی ابلاغیه ای به دادسرای بیرجند احضار شد. وی پس از مراجعه به دادسرا در آخرین روز فرصت تعیین شده به دلیل ناتوانی در پرداخت وثیقه ۵۰۰میلیون تومانی، نهایتاً بازداشت و به زندان بیرجند منتقل شد.
وی پیش از بازداشت چندین بار توسط اداره اطلاعات خراسان جنوبی مورد بازجویی و تهدید قرار گرفته بود. در یک مورد چهار مأمور اطلاعات سوار بر ماشین قصد تهدید و آدم ربایی ایشان را داشتند.
فاطمه اسماء اسماعیل زاده، دکتر روانشناس و کارمند رسمی دانشگاه بیرجند بود. او به دلیل اتهاماتی از جمله تبلیغ علیه نظام و توهین به رهبری از شغل خود اخراج شد.
وی همسر زندانی سیاسی امیرمهدی جلایری است. دکتر اسماعیل زاده در غیاب همسرش سرپرستی چهار فرزند۷ تا ۱۶ ساله و والدین سالخورده خود را بر عهده دارد.
در وضعیت بحرانی زندان ها در شرایطی که ویروس کرونا به داخل اکثر زندان ها در ایران منتقل شده است، بازداشت و حبس زندانیان سیاسی همچنان در جریان است.
سمانه نوروز مرادی یکی از زندانیان سیاسی محبوس در زندان اوین با تمام شدن دوران مرخصی، در شرایط شیوع کرونا به بند زنان زندان اوین، بازگردانده شد.
در تحولی دیگر ، پس از شورش در زندان های شیبان و سپیدار اهواز و کشته شدن ۳۶نفر از زندانیان به دست مأموران امنیتی رژیم، مقامات زندان برای وارد کردن فشار بیشتر بر زندانیان در زندان سپیدار اهواز آب را به روی آنها بستند. با توجه به شیوع کرونا در زندان ها این اقدام ضدانسانی خطر ابتلای زندانیان به این ویروس کشنده و مرگ آنها را مضاعف می کند.
همچنین به خانواده های زندانیان زندان شیبان اهواز نیز گفته شده که ملاقات تا خردادماه ممنوع می باشد.