پرستاری یک حرفهی تخصصی است و خدمات پرستاري یکی از موضوعات خدمات اجتماعی به شمار ميرود. پرستار یعنی مددکار و فردی كه تمام ساعت کاری خود را در کنار بیماران میگذراند، دستورات پزشک را اجرا میکند، روند درمان بیماران را پایش میکند و پزشک را طبق مشاهدات خود در جریان وضعیت سلامت و تصمیم برای چگونگی ادامه درمان قرار میدهد. پرستاران شريان حياتي بين پزشك و بيمارند و لاجرم بايد افرادي توانمند باشند؛ اما زنان پرستار ایران خود نیاز به پرستار دارند چرا كه آنان به دليل چهل سال حكومت استبداد مذهبي و زنستيز آخوندي گرفتار سيستمي ويرانگر و استثماري و اسير مشکلات پیچ در پیچ و آسيبهاي بيانتهاي اجتماعي و اقتصادي هستند و هر ساله با شرایط غیرانسانیتری نسبت به سال قبل مواجهند.
۷۸.۵ درصد پرستاران بيمارستانهای ایران زن هستند که از مشكلات بسياري در رنجاند: کمبود نیرو، شیفتهای کاری در گردش بهخصوص شیفت شب و وضعیت دشوار زنان پرستار برای رسیدگی به خانواده، عدم وجود مهدکودک در تعدادی از مراکز درمانی بهویژه در شیفت شب، درآمد پایین نسبت به خدماتی که ارائه میشود، دشواری کار برای پرستاران باردار، سختی بازنشستگی، بیماریهای اسکلتی- عضلانی، معوقات، عدم اجرای طرح تعرفهگذاری خدمات پرستاری، وضعيت ناهنجار بیمارستانهای کشور به دلیل خصوصیسازی و…
تا پایان شهریور سال ۱۳۹۶، کل نیروهای استخدامی کادر پرستاری دانشگاههای علوم پزشکی کشور اعم از اتاق عمل، بیهوشی و فوریتهای پزشکی شامل ۱۱۷هزار و ۶۳۹ نفر و کادر پرستاری زن ۹۲ هزار و ۴۴۲ نفر بودهاند. متوسط کل درآمد زنان پرستار در حال حاضر حدود ۲.۴ میلیون تومان است ولی بسیاری با ۵۰۰هزار تومان کار میکنند و حتی بیمه هم ندارند.
اصغر دالوندی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری، نسبت به تشدید تبعیض و بیعدالتی علیه جامعه پرستاری در پنج سال اخیر خبر داد و اعتراف کرد که وضعیت نیروی پرستاری در ایران پایینتر از کنیا و عراق است. او گفت: «حداقل ۱۵۰ هزار پرستار نیاز داریم. تعداد پرستار نسبت به تخت در استاندارد جهانی 8/1 است که این میزان در کشور 7/0درصد است و این امر نشان می دهد تا رسیدن به استانداردها خیلی فاصله داریم.» (خبرگزاري حکومتی مهر- ۲۲ دی ۱۳۹۷)
خبرگزاري حکومتی ایلنا ۲۲ دی ۹۷ خبر داد: طی ماه گذشته دبیر کل خانه پرستاری ایران با بیان اینکه به دلیل محدودیت مالی و ندادن مجوز استخدام، ۳۰ هزار نفر نیروی پرستار بیکار در ایران داریم گفته بود: «برای دریافت خدمات پرستاری مناسب باید نسبت جمعیت به پرستار ۴ باشد که متوسط دنیا به ازای هر هزار نفر ۶ پرستار است؛ اگر بخواهیم حداقل نیروی پرستار به ازای جمعیت ۸۰ میلیونی داشته باشیم، باید ۲۴۰ هزار پرستار در سراسر ایران مشغول به فعالیت باشند. اما اکنون تنها در حدود ۱۶۰ هزار پرستار مشغول به ارائه خدمات بهداشتی درمانی هستند.»
کمبود نيروي پرستار موجب افزایش پدیده همراه بیمار شده است و يكي از مهمترين چالشهاست كه باعث اضافهکاریها و شیفتهای اجباری زنان پرستار ميشود.
عباس اسکندری، رئیس نظام پرستاری اصفهان، از کمبود نیروی پرستار خبر داد و گفت: «کمبود پرستار، علاوه بر فشار کاری، باعث فرسودگی شغلی و افزایش میزان خطاهای پرستاری و در نتیجه افزایش مرگ و میرهای بیمارستانی خواهد شد.» (خبرگزاری حکومتی ایلنا – ۲۲ دی ۱۳۹۷)
زنان پرستار ایرانی علاوه بر محرومیت از حقوق و تحمل ماکزیمم فشار کاری، به دلیل اینکه نهایتاً نمیتوانند پاسخگوی نیازها باشند و طرف حساب مستقیم مراجعات میشوند به دفعات مورد بیحرمتی و حتی ضرب و شتم نیز قرار میگیرند.
در سال ۹۶، ۲۸پرستار مورد ضرب و شتم فیزیکی قرار گرفتند و طي سه سال اخير ۲۰پرستار جان خود را در اثر فشار کار از دست دادهاند.
از آخرین تحولات در رابطه با وضعیت پرستاران رد شدن تأمین اعتبار برای جذب پرستار در بودجه سال ۹۸ بود.
مسئولیت استخدام نیروی پرستار مرتباً بین مقامات رژیم پاسکاری میشود و این در حالیست که نیمی از فارغ التحصیلان پرستاری بیکار هستند. در برخی از استانها ۲۵۰۰ نفر در طول این سالها فارغالتحصیل شدهاند اما تنها ۴۵۰ نفر جذب شدهاند.
در تابستان سال ۸۶ مجلس رژیم اعلام کرد كه «قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری و تعديل کارانههای پرستاری» را تصویب کردهاند اما با گذشت بيش از ۱۱ سال، خبری از اجرای آن نیست. اين امر يكي از دلايل پايين بودن دستمزد پرستاران است و سبب ميشود آنان مجبور به كار در شيفتهاي مكرر و پرحجم كاري شوند. به اين ترتيب كساني كه مجريان بیش از ۸۰ درصد خدمات درمانی در بیمارستانها هستند با نداشتن تعرفه، پول خدماتشان توسط مقامات حكومت چپاول میشود.
این وضعیت نابسامان باعث افزايش مهاجرت و نارضایتی شدید و اعتراضات مکرر و بی پاسخ پرستاران شده است.
محمد شریفی مقدم، دبیر کل خانه پرستاری ایران، گفته است: «ایران به شدت نیازمند خدمات پرستاری است و دولت باید با سرمایه گذاری، فارغ التحصیلان این رشته را در بخشهای خصوصی و دولتی جذب کنند. وقتی حقوق و مزایای پرستاران و همچنین ساعت کاری آنها مطابق با استانداردهای دنیا باشد، پرستاران کشورمان هیچوقت مجبور به ترک وطن و کار در کشورهایی مانند آلمان، استرالیا، کانادا، آمریکا و حتی حوزه خلیج فارس نمیشوند.» (خبرگزاری حکومتی ایلنا – ۲۲ دی ۱۳۹۷)
حقوق پرستاران در اين كشورها به طور میانگین تا قبل از افزايش سر به فلك زدة قيمت دلار، سه برابر ایران بود.