کمیسر عالی حقوق بشر ملل متحد سرکوب معترضین در خوزستان توسط رژیم ایران را محکوم کرد و از مقامات خواست تا به جای آن به مسئله کمبود آب رسیدگی کنند. در بیانیه ای که در ژنو صادر شد، وی خاطرنشان نمود: «وقتی گزارشاتی می شنوید که معترضین مجروح از ترس دستگیری، از رفتن به بیمارستان خودداری می کنند، این نشان می دهد که اوضاع چقدر بد است.» خانم باشله این وضعیت را «فاجعه بار» توصیف کرد.
سایت ملل متحد بیانیه کمیسر عالی حقوق بشر ملل متحد را روز جمعه اول مرداد ۱۴۰۰ (۲۳ژوئیه ۲۰۲۱) منتشر کرد، که بخشهایی از آن در زیر آمده است:
باشله از ایران می خواهد به جای سرکوب اعتراضات، بر رسیدگی به بحران آب در خوزستان متمرکز شود
ژنو ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۱ – کمیسر عالی حقوق بشر ملل متحد میشل باشله روز جمعه از مقامات ایران خواست تا به جای استفاده از قهر بیش از حد و دستگیری های گسترده برای سرکوب اعتراضات بر اتخاذ اقدام فوری برای رسیدگی به کمبود مزمن آب در استان خوزستان متمرکز شوند.
باشله گفت: «تأثیر بحران ویرانگر آب بر زندگی، سلامت و رفاه مردم خوزستان باید در کانون توجه حکومت قرار گیرد، نه اعتراض های مردمی که به واسطه سال ها سهل انگاری مستأصل شده اند. من از کشته و زخمی شدن افراد که در هفته گذشته اتفاق افتاده و همچنین دستگیری ها و بازداشت های گسترده، بی اندازه نگرانم.»
استان خوزستان جایی که تعداد بسیار ۵میلیون از ساکنان به اقلیت عرب ایران تعلق دارد- قبلاً قابل اتکاترین و اصلی ترین منبع آب کشور بود. اما سوءمدیریت طی سالهای طولانی، از جمله منحرف کردن آب به سایر بخش های کشور، همزمان با خشکسالی های سراسری، گرانبهاترین منبع نجاتبخش این استان را به نحوی خالی کرده که دیگر وضعیت پایداری ندارد. در ماه های اخیر، بستر رودخانه های کرخه و زهره در غرب خوزستان و مرداب هورالعظیم (هویزه) خشک شده اند.
در نتیجه، اعتراضات به کمبود آب و سوءمدیریت روز ۱۵ژوئیه (۲۴ تیر) در چند شهر در سراسر این استان بروز کرد و معترضین از جمله کودکان شعار می دادند «من تشنه ام، آب حق من است.» این و سایر شعارها به روشنی مرتبط با بحران فعلی است.
در پاسخ، نیروهای انتظامی با استفاده از قهر نامتناسب علیه معترضین غیرمسلح و مسالمت آمیز واکنش نشان داده و منجر به مرگ حداقل ۴ نفر، از جمله یک صغیر، و جراحت چند نفر دیگر شده است.
اعتراضات طی هفته گذشته به حداقل ۲۰ شهر در خوزستان گسترش یافته و اعتراضات بیشتری در حمایت از آنها در سایر نقاط ایران از جمله در تهران و استان لرستان رخ داده است.
وضعیت فاجعه بار است
کمیسر عالی حقوق بشر گفت: «داشتن آب یک حق است. اما مسئولان به جای توجه به فراخوان های مشروع شهروندان برای حفاظت از این حق، اساساً بر سرکوب آنهایی که این خواسته را دارند متمرکز شده اند. وضعیت فاجعه بار است و (مشکل) در طول سال ها روی هم انباشته شده است. مسئولان باید این (فراخوان ها) را به رسمیت بشناسند و اقدام متناسب انجام دهند. تیراندازی و دستگیری مردم تنها بر خشم و استیصال آنها می افزاید.»
باشله گفت: «وقتی گزارشاتی می شنوید که معترضین مجروح از ترس دستگیری، از رفتن به بیمارستان خودداری می کنند، این نشان می دهد که اوضاع چقدر بد است.» وی تأکید کرد که مسئولان باید طبق قانون حقوق بشر بین المللی متعهد باشند و تضمین کنند که هرگونه استفاده از قهر در پاسخ به اعتراضات، واقعاً به عنوان آخرین راه حل، و به میزان ضروری و متناسب صورت بگیرد.
ایران فاقد مجاری برای طرح شکایات می باشد
ایران فاقد مجاری مؤثر برای مردم است تا بتوانند شکایات خود را به طریقی غیر از اعتراض مطرح کنند. فضای مدنی به شدت بسته و محدود، فقدان روندهای مشارکتی و نبود رسانه های آزاد، این را برای مردم غیرممکن ساخته که از طرق دیگری بتوانند نسبت به چنین شرایط وخیمی توجه جلب کنند.
اینترنت و سایر روش های ارتباطاتی در جریان این بحران مختل شده است و مقامات دولت به معترضین برچسب اغتشاشگر و تجزیه طلب می زنند.