این روزها با شیوع ویروس کرونا، خانواده های زیادی دچار آسیب های اقتصادی و اجتماعی شده اند، در این میان زنان نان آور که با وجود تبعیض جنسی نهادینه شده تحت حکومت ملایان، سرپرست خانوار هستند از این ویروس مخرب صد چندان آسیب دیده اند.
زنان سرپرست خانوار اغلب به دلیل نیازمند بودن، در هر شرایطی باید از خانه خارج شوند تا بتوانند درآمد داشته باشند. پس انداز آن ها بسیار کم و یا صفر است. پس برای آن ها، قرنطینه و پیش گیری از ابتلا به کووید ۱۹ امکان پذیر نیست.
آمارها چه می گویند؟
آخرین آمار درز کرده از منابع غیرشفاف رژیم ملایان در مورد زنان نان آور و سرپرست خانوار ۴میلیون نفر بوده است.
امان الله باطنی، جامعه شناس، ضمن اشاره به افزایش طلاق و در نتیجه رشد آمار زنان نان آور و سرپرست خانوار می گوید: «۷۱ درصد زنان مطلقه دارای فرزند هستند و ۹۰ درصد این زنان ازدواج مجدد نمی کنند».
باطنی سپس به خطرهای پیش روی خانواده هایی اشاره کرد که پدر آن ها، به دلیل مهاجرت، زندانی بودن و یا سربازی غایب است و فاش ساخت: «بر اساس مشاهدات اجتماعی و گزارش های مراکز نگهداری از زنان خیابانی، حدود یک سوم زنان خیابانی همسران زندانیان هستند و بخش بزرگی از این آسیب به خاطر مشکلات معیشتی این گروه است».
وی افزود: «حدود ۴۸.۷ درصد زنانی که سرپرستی خانواده را بر عهده دارند در سن ۶۰ سال و بیشتر قرار دارند. کهولت سن، امرار معاش را برای آن ها سخت می کند و این امر به لحاظ اقتصادی مشکل این قشر از زنان را دوچندان می کند.» (خبرگزاری حکومتی ایمنا – ۱۸آذر ۱۳۹۹)
زهرا بنیانیان مدیر یک مؤسسه خیریه رژیم فاش ساخته است که «اطلاعات مربوط به زنان سرپرست خانوار محرمانه نگه داشته می شود.» (خبرگزاری حکومتی ایمنا – ۱۸آذر ۱۳۹۹)
سمیه قاسمی طوسی مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری مازندران می گوید: «آمار دقیقی از تعداد زنان سرپرست خانوار استان وجود ندارد، زیرا برخی از آنها تحت حمایت نهاد خاصی نیستند!» (خبرگزاری حکومتی ایلنا – ۱۶آذر ۱۳۹۹)
شغل زنان نان آور چیست و چه بر سر منبع در آمد آنها آمده است؟
بسیاری از زنان سرپرست خانوار به مشاغلی از جمله تولید مواد غذایی، شیرینی، ترشی، صنایع بسته بندی، قالی بافی و خیاطی مشغول هستند که از زمان شیوع ویروس کرونا با مشکلات فزاینده ای روبرو هستند. مجتبی ناجی، معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی اصفهان گفت: «به ویژه آن زنانی که در عرصه مشاغل خانگی یا تولید مواد غذایی و صنایع دستی کار می کردند، به خاطر پروتکل های بهداشتی، هم هزینه تمام شده آنها افزایش یافت و هم میزان مشتری آن ها کاهش یافت». (خبرگزاری رسمی ایرنا – ۱۷آذر ۱۳۹۹)
سمیه قاسمی به تأثیر کرونا بر سایر مشاغل زنان نان آور اشاره کرد و گفت: «کارمندان مهدکودک ها، تعدادی از کارکنان مدارس، آرایشگاه ها و خیاطی های زنانه و …. همگی تحت تأثیر کرونا هستند».
وی افزود: «۸۰۰ مهدکودک در استان مازندران فعال است که ۸ هزار کارمند زن دارند. حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از این زنان، سرپرست خانوار هستند که تحت تأثیر تعطیلی مهدهای کودک قرار گرفته اند». (خبرگزاری حکومتی ایلنا – ۱۶آذر ۱۳۹۹)
زهرا بنیانیان نیز اذعان کرد: «اغلب زنان سرپرست خانوار سطح سواد و مهارت های حرفه ای کمی دارند و در قسمت غیررسمی اقتصاد فعالیت می کنند. مشاغل آنها بیشتر پاره وقت، بدون بیمه و با مزایای کم تر است که در بحران های کاری اولین گروه هایی هستند که اخراج می شوند». (خبرگزاری حکومتی ایمنا – ۱۸آذر ۱۳۹۹)
خدمات اجتماعی حکومت ایران چگونه است؟
بنابر گزارش روز ۵آذر ۱۳۹۹ سایت عصر ایران، خط فقر در ایران برای یک خانواده ۴نفره، ۱۰میلیون تومان شده است. مجتبی ناجی اظهار داشت: «سازمان بهزیستی از ۶۵ هزار تومان برای یک نفر تا ۴۰۰ هزار تومان برای یک خانواده ۵ نفره را به این اقشار ارائه می‌دهد».
این کمک های ناچیز که البته دردی از زنان نان آور دوا نمی کند، تنها شامل ۲۵۰هزار زن می شود که تحت پوشش بهزیستی هستند. (سایت سازمان بهزیستی، ۱۱فروردین ۱۳۹۹). بقیه دست کم ۳میلیون و ۷۵۰هزار زن سرپرست خانوار از همین کمک های ناچیز نیز محروم بوده با فقر مهلک دست به گریبانند.
البته صحبت از عدم حمایت از این زنان توسط ارگان های حکومت آخوندی بخش بهتر ماجرا است. چرا که این ارگان ها، این روزها بیشتر به سرقت اموال ناچیز این زنان و تخریب خانه های آنان اشتغال دارند.
مشکلات روحی و جسمی پیامد کرونا برای زنان سرپرست خانوار
بهار توکلی، کارشناس روانشناسی، در مورد زنان نان آور می گوید: «این افراد تحت شرایط روانی و فرسودگی کاری قرار دارند و از طرفی دائماً نگران سلامت خانواده خود هستند، از این جهت با حساسیت بیش از حد، افزایش اضطراب، افزایش افسردگی، افزایش وسواس فکری و عملی روبرو هستند». وی می افزاید: «نداشتن امنیت اقتصادی، وضعیت نامطلوب اشتغال، تحصیلات کم، فشار نقش های شغلی و خانوادگی، وضعیت نامطلوب سلامت جسمانی و روانی، عدم امنیت و سلامت اجتماعی، عدم سلامت روانی فرزندان، طرد اجتماعی از جمله عوامل مؤثر بر کاهش مطلوب بودن زندگی زنان سرپرست خانوار است.» (خبرگزاری حکومتی ایمنا – ۱۸آذر ۱۳۹۹)
مجتبی ناجی توضیح می دهد: «به دلیل وارد شدن این فشارهای روحی و روانی، سیستم ایمنی و دفاعی بدن تضعیف می شود و فرد مستعد بیمارهای جسمی و روانی شود». (خبرگزاری رسمی ایرنا – ۱۷آذر ۱۳۹۹)
از درد دل زنان سرپرست خانوار
مهری، یکی از زنان نان آور است که پس از بیکار شدن، زندگی خود را اینگونه حکایت می کند: «همسرم معتاد بود. از او جدا شدم و سرپرستی دو فرزندم را برعهده دارم. قبل از کرونا درآمد بخور و نمیری داشتم. کرونا به جز جان، همه چیزم را از من گرفته است چرا که وقتی نتوانم کار کنم اگر گرسنگی مرا نکشد تهدیدهای صاحب خانه برای بیرون ریختن وسایل مرا خواهد کشت.»
زیبا، زن جوانی که سه فرزند و همسری معلول دارد، می گوید: «همسرم به خاطر افتادن از داربست قطع نخاع شده و سه سال است که من نان آور خانواده هستم. ما در خانه پدر همسرم زندگی می کنیم. در یک رستوران کار می کنم و هر روز به اخراج از کار تهدید می شوم. هزینه دارویی همسرم و مشکلات تحصیل مجازی فرزندانم کمرم را خم کرده است. هر روز با دلهره بیکار شدن بیدار می شوم. ترس از ابتلاء به کرونا هم درد بی درمان شده است. از مرگ نمی ترسم. تنها ترسم گرسنگی فرزندانم در نبود من است.»
زهرا نیک کار، که به دلیل زندانی بودن همسرش سه سال است به جرگه زنان نان آور اضافه شده گفت: «پیش از کرونا، با اخذ مقدار کمی وام، از بازار عمده فروشی اصفهان پوشاک می خریدم و در بازارهای محلی می فروختم… محدودیت های کرونا باعث تعطیلی های پی در پی بازار عمده فروشی و جمع کردن بازارهای محلی شد.»
سمیه عزیزی، مادر سه فرزند، که تحت پوشش یک شرکت خدماتی برای نظافت اماکن کار می کند، گفت: «۲ سالی بود که در این شرکت کار می کردم و درآمدم بد نبود. از اسفند سال گذشته که نگرانی ابتلاء به ویروس کرونا در بین مردم رواج یافت، افرادی همانند من از کار بیکار شدیم.« (خبرگزاری رسمی ایرنا – ۱۷آذر ۱۳۹۹)